Tìm hiểu khái quát về tiếng Hàn Quốc

Tiếng Hàn Quốc hay còn được gọi là tiếng Triều Tiên, đây là một trong những ngôn ngữ khó học nhất trên thế giới, do nó sử dụng nhiều quy tắc tượng hình giống như tiếng Hán và tiếng Nhật Bản. Tiếng Hàn thuộc hệ Altai, là ngôn ngữ chung của CHDCND Triều Tiên và Đại Hàn Dân Quốc, ở Bắc Triều Tiên thì gọi là tiếng Triều Tiên, còn ở Nam Triều Tiên thì được gọi là tiếng Hàn Quốc.

Trải qua thời gian, Hàn Quốc và Triều Tiên đã có những thay đổi và có sự khác biệt giữa 2 ngôn ngữ. Trong khi tiếng Triều Tiên vẫn giữ được cấu trúc ngữ pháp và phát âm theo cách truyền thống thì tiếng Hàn Quốc đã thay đổi và vay mượn khá nhiều từ ngữ Âu - Mỹ, làm cho ngôn ngữ của Hàn Quốc hiện đại và phong phú hơn. Tại Việt Nam, tiếng Hàn khá phổ biến, do Việt Nam và Hàn Quốc đã có mối quan hệ sâu rộng trên tất cả các lĩnh vực. Ngoài ra, nhiều người cho biết tiếng Hàn dễ học và chuẩn hơn so với tiếng Triều Tiên cổ điển. Và nhiều người chọn học tiếng Hàn Quốc để làm trong các công ty phiên dịch và khám phá thêm nhiều nét đặc trưng trong ngôn ngữ và văn hóa Hàn Quốc.

Chữ viết Hàn Quốc

Chữ viết Hàn Quốc chịu nhiều ảnh hưởng của chữ Hán, gọi là Hanja. Ngày này được viết bằng mẫu ký tự âm Chosŏn'gŭl hay Hangu kết hợp với chữ Hanja để tạo thành tiếng Hàn, có khoảng 18000 ký tự Hanja đang được đưa vào giảng dạy cho trẻ em ở Hàn Quốc. Chosŏn'gŭl bao gồm 24 kí tự - 14 phụ âm và 10 nguyên âm mà chủ yếu được viết bằng các khối âm tiết gồm 2 đến 5 thành phần.

Chữ Hàn Quốc ngày nay đã có khoảng trắng giữa các từ, theo phong cách của chữ viết phương Tây . Trong
khi đó, chữ Hán, chữ Nhật và chữ Triều Tiên vẫn giữ nguyên cách viết truyền thống.

Ngữ pháp tiếng Hàn

Tiếng Hàn Quốc sử dụng theo ngữ pháp chắp dính, theo thể chủ - thụ - động, từ bổ nghĩa đứng trước từ bổ nghĩa, tận cùng là động từ. Trật tự của tiếng Hàn khác với tiếng Việt, chẳng hạn trong tiếng Việt, bạn nói: "Bạn đang đi đâu đấy?", nhưng trong tiếng Hàn lại nói là "Đấy đi đang bạn đâu" và người nghe vẫn có thể hiểu được.

Không giống như các ngôn ngữ khác, tiếng Hàn không chia động từ theo chủ ngữ và danh từ không có giới tính, mà thay vào đó động từ sẽ được chia phụ thuộc vào thì và mối quan hệ của người nói và người nghe.

Hiện nay, có rất nhiều doanh nghiệp đang đầu tư vốn ODA vào Việt Nam, các khu công nghiệp nổi lên với nhiều công ty, tập đoàn lớn của Hàn Quốc mọc lên ngày càng nhiều. Do đó, nhu cầu sử dụng dịch vụ phiên dịch ngày càng nhiều. Theo đó mà số người Việt Nam học tiếng Hàn cũng ngày càng tăng lên do nhu cầu về việc làm tăng cao trong mấy năm gần đây.

Học tiếng Nhật và việc làm trong ngành phiên dịch

Hiện nay, có rất nhiều các tập đoàn và công ty của Nhật Bản đầu tư vào Việt Nam. Do đó, nhu cầu sử dụng dịch vụ phiên dịch cũng ngày càng tăng cao trong thời gian gần đây. Mối quan hệ giữa Việt Nam và Nhật Bản đang tạo đà cho tiếng Nhật ngày càng khẳng định vị thế của mình tại Việt Nam. Vì vậy, có rất nhiều bạn trẻ lựa chọn học tiếng Nhật trong con đường sự nghiệp của mình. Tuy nhiên, để học giỏi được tiếng Nhật thì không phải ai cũng làm được, bởi đây là một trong những thứ tiếng khó nhất trên thế giới.

Nhà tài trợ ODA lớn nhất Việt Nam

Ngay từ thế kỷ 16, khi các nhà buôn Nhật Bản đến Việt Nam buôn bán, Việt Nam đã chính thức thiết lập quan hệ ngoại giao với Nhật Bản. Đặc biệt, sau khi tham gia vào APEC, WTO,… mối quan hệ giữa 2 nước ngày càng phát triển hơn nữa trong các lĩnh vực kinh tế, giáo dục, văn hóa, chính trị. Chính từ đây mà nhu cầu học tiếng Nhật của người Việt ngày càng trở nên quan trọng. Bởi để tìm hiểu về văn hóa, giáo dục, tất cả các lĩnh vực thì cần phải hiểu được ngôn ngữ của nhau mới thể biết được. Đồng thời, nhu cầu về việc làm trong ngành phiên dịch ngày càng cao hơn khi có nhiều doanh nghiệp Nhật Bản vào làm việc tại Việt Nam.

Tiếng Nhật – Ngôn ngữ khó thứ 2 trên thế giới

Tiếng Nhật là một ngôn ngữ khó thứ 2 trên thế giới, chỉ đứng sau tiếng Ả rập. Tuy nhiên, trải qua một thời gian dài, tiếng Nhật dần trở nên được sử dụng nhiều hơn trong các lĩnh vực hoạt động tại Việt Nam

Tiếng Nhật là một ngôn ngữ chắp dính, phức tạp với cả một hệ thống nghi thức hết sức nghiêm ngặt, trong đó nổi bật là hệ thống kính ngữ. Ngoài ra, các dạng biến đổi động từ và sự kết hợp với các từ vựng khác để chỉ mối quan hệ giữa người nói, người nghe và cả người được nói đến trong đoạn hội thoại.

3 kiểu chữ Nhật chính

Tiếng Nhật có 3 kiểu chữ chính: chữ Kanji (Hán Tự), Hiragana (chữ mềm), Katakana (chữ cứng). Kanji dùng để viết các từ Hán mượn của Trung Quốc hoặc các từ người Nhật dùng chữ Hán để thể hiện rõ nghĩa, văn bản tiếng Nhật thông thường chữ Hán chiếm tới 70 - 80%. Chữ Hiragana dùng để ghi các từ gốc Nhật. Chữ Katakana dùng để phiên âm từ vựng nước ngoài, hoặc dùng để nhấn mạnh tạo sự thu hút chú ý trên văn bản. Ngoài ra, Romaji (bảng chữ Latinh) cũng được sử dụng trong tiếng Nhật hiện đại.

Do vậy, để học giỏi và làm việc trong ngành phiên dịch với tiếng Nhật, bạn phải có quyết tâm, một kế hoạch học tập dài hạn và nghiêm túc. Bạn hãy thử so sánh 2 ví dụ sau đây, khi mời ba mẹ trước bữa cơm.  “Ăn cơm đi!”; và “Dạ, con mời ba mẹ dùng bữa ạ”. Rõ ràng là cả 2 cách nói đều đạt được “nội dung cần nói”, nhưng để truyền tải được không những “nội dung cần nói”, mà truyền tải được hết sắc thái, tình cảm thì rõ ràng là cách nói thứ 2 mang nhiều thiện cảm hơn hẳn, người nghe (“khách hàng” là ba mẹ ) chắc chắn cũng sẽ hài lòng mỉm cười vui vẻ. Chỉ cùng học tiếng Nhật, cùng là một cách nói nhưng ý nghĩa của nó hoàn toàn khác nhau.

Tiếng Nhật có cấu trúc ngữ pháp, từ vựng rất khó nhằn, nhưng không có nghĩa là bạn không thể không học được. Và khi thành công với việc học tiếng Nhật, bạn có cơ hội được làm việc trong cách công ty phiên dịch với một mức lương khá cao. Bởi nhu cầu thì cao, nhưng đội ngũ nhân lực còn khan hiếm nhiều cho nên bạn sẽ có nhiều cơ hội việc làm khi học tiếng Nhật.

Câu chuyện nghề phiên dịch

Với câu chuyện truyền thuyết từ ngàn xưa để lại, chúng ta có thể hiểu vai trò quan trọng của ngành phiên dịch là như thế nào? Người phiên dịch chính là cầu nối để giúp chúng ta hiểu nhau hơn về tình hình chính trị, xã hội, văn hóa giữa các quốc gia. Đồng thời góp phần tạo nên hòa bình và giá trị giữa các quốc gia với nhau.

Truyền thuyết về sự xuất hiện của nghề phiên dịch

Truyền thuyết xưa kể lại một câu chuyện rằng: thuở xa xưa, cả nhân loại chỉ nói chung một thứ tiếng duy nhất. Và rồi một ngày, còn người bàn với nhau xây một cái tháp cao tận trơi được gọi là tháp Babel. Cái tháp cứ cao, cao mãi gần chạm tới mây xanh, thấy như vậy nên thượng đế lo ngại vô cùng.

Ngài nghĩ mãi, nghĩ mãi, cuối cùng đã tìm ra được một cách. Ngài đã hóa phép khiến cho con người nói những thứ tiếng khác nhau. Vậy là họ sẽ không hiểu được nhau khi họ đang nói gì nữa, tháp Babel vì vậy mà mãi còn dang dở.

Câu chuyện thần thoại này đã cho chúng ta thấy rằng, sức cản trở to lớn của việc bất đồng ngôn ngữ. Nhưng con người đã không chịu bó tay trước sự chia rẽ bằng ngôn ngữ của thượng đế. Một lớp người đã sinh ra, đóng vai trò là cầu nối ngôn ngữ giữa các quốc gia, các dân tộc trên thế giới, và đó chính là phiên dịch viên. Theo đó, một nghề nghiệp cũng đã được hình thành để đáp ứng nhu cầu của con người trong việc giúp họ hiểu nhau hơn: nghề phiên dịch.

Người phiên dịch là những người không thường xuyên xuất hiện, họ đứng lặng lẽ phía sau và làm nhiệm vụ phiên dịch. Chính họ đã là những người mang lại cho con người từ các vùng ngôn ngữ khác biệt sự thấu hiểu và chia sẻ, nối lại nguồn sức mạnh to lớn mà thượng đế đã chia rẽ từ thuở hồng khoang.

Không chỉ thông thạo ngôn ngữ, người phiên dịch còn phải am hiểu về văn hóa và có khả năng ứng biến linh hoạt trong nhiều tình huống bất ngờ. Chúng ta sẽ bắt đầu hành trình qua thế giới của nghề phiên dịch với những câu chuyện hài hước và cũng đầy ý nghĩa về những “cái bẫy” thú vị giữa các ngôn ngữ. Người phiên dịch giỏi phải biết vượt qua những “cái bẫy” đầy hiểm hóc ấy.

 Người phiên dịch cũng phải là nhà văn hóa

Khi thực hiện công việc phiên dịch tại các hội nghị, hội thảo quốc tế, phiên dịch viên không chỉ phải thông thạo về ngoại ngữ, am hiểu những vấn đề được đề cập đến tới, mà chính họ phải có khả năng ứng biến, xử lý rất nhanh trong các tình huống bất ngờ. Đặc biệt, trong các hội nghị về văn hóa nghệ thuật, các diễn giả có cách nói văn hoa, bóng bẩy khiến người phiên dịch không ít lần phải khốn đốn vì việc này.

Ví dụ, có người trích phương ngôn Anh nói rằng: “Một con chim trong tay tôi còn hơn hai con chim ở trong bụi cây”.

Nếu phiên dịch viên là một người am hiểu về nền văn hóa của Pháp sẽ có xu hướng chuyển sang thành câu:

“Một cái ở trong tay ta còn hơn hái cái mà ta sẽ có”.

(Un tiens vaux mieux que deux tu l’auras).

Nhưng sau đó, diễn giả lại nói tiếp:

“Nhưng những con chim trong bụi cây hát hay hơn con chim trong tay tôi”.

Đến lúc này, nếu người phiên dịch không nhanh trí và không thực sự am hiểu ngôn ngữ sẽ vô cùng lúng túng. Nếu dịch sát với nghĩa đen thì sẽ dẫn đến gây khó hiểu, làm hỏng mất ý nghĩa mà người nói muốn diễn đạt. Đây cũng chính là một thử thách để kiểm tra trình độ và độ nhạy bén của phiên dịch viên. Tuy nhiên, trong trường hợp người dịch có kinh nghiệm và nhanh nhạy sẽ ngay lập tức hiểu đúng ý của người nói và sẽ dịch tiếp rằng:“Nhưng những cái mà ta chưa đạt tới bao giờ cũng hấp dẫn hơn những thứ ta đã có trong tay”.

Bài học rút ra

 

Vậy mới thấy am hiểu ngôn ngữ nước ngoài nghĩa là am hiểu cả một nền văn hóa thứ hai. Trong câu chuyện trên, nếu dịch sát nghĩa ngay từ đầu thì người phiên dịch không phải bị động ứng phó ở những câu sau. Mặt khác, nếu bị rơi vào thế bị động phải biết thoát ra một cách khôn khéo. Việc dịch sát từng câu từng chữ không phải bao giờ cũng thực hiện được nên người phiên dịch cần ứng xử linh hoạt. Đây chính là điểm khó của nghề nghiệp này.

Sự chuẩn xác của ngôn ngữ làm sắc bén thêm ý nghĩa của sự kiện. Vì thế sự kiện và sự chuẩn xác phải luôn luôn đi đôi với nhau.

4 phương pháp học tiếng Nhật hiệu quả - Phần 1

Giao tiếp bằng tiếng Nhật Bản là một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày của những người làm phiên dịch hay của các bạn du học sinh tại Nhật. Học tốt tiếng Nhật tốt là một hành trang rất tuyệt vời để bạn có thể bước vào con đường trong ngành phiên dịch hoặc có thể đi du học tại Nhật một cách thuận lợi nhất.

Dưới đây là một số bí kíp giúp bạn có thể luyện tiếng Nhật hiệu quả.

1. Rèn cách phát âm

Phát âm là một yếu tố rất quan trọng trong quá trình học tiếng Nhật Bản, nó quyết định đến việc bạn nói tiếng Nhật có chuẩn xác hay không? Phát âm sai không khác gì bạn nói sai chính tả, sẽ làm cho người nói chuyện với bạn nhầm lẫn hoặc không hiểu được bạn đang nói gì? Nếu thói quen phát âm sai diễn ra trong thời gian dài hoặc thầy cô dạy không chính xác sẽ khiến nhiều người học nhầm lẫn và phát âm sai.

Để điều chỉnh lại cách phát âm của mình, bạn có thể tham khảo phần phát âm được đính kèm với các bộ từ điển như Javidic, Lingoes, alc… hoặc tìm kiếm trên Youtube có rất nhiều video hướng dẫn cách đặt lưỡi, chỉnh môi… một cách trực quan, dễ hiểu, giúp bạn có thể “nói chuẩn tiếng Nhật như người bản địa”.Khi gặp mỗi từ mà bạn không chắc chắn về cách phát âm của từ đó, hãy kiểm tra cách phát âm của nó trong từ điển để đảm bảo rằng bạn sẽ phát âm hoàn toàn chính xác và tránh sai sót sau này.

2. Tự nói chuyện với mình

Quá trình học tiếng Nhật của bạn không tiến bộ chút nào, có thể là do bạn lười thực hành nó. Phần lớn là mọi người sợ nói sai, nói nhầm sẽ bị người khác cười. Với tâm lý tự thu mình lại, không chịu cho vốn kiến thức của mình có cơ hội được thể hiện, đến khi cần nói lại mãi mà chẳng nói được từ nào, bởi mức độ phản xạ vẫn ở mức rất thấp, bạn không thể giao tiếp trôi chảy được.

Để khắc phục được tình trạng bạn không muốn nói chuyện trực tiếp với người khác, bạn có thể tự nói chuyện với chính mình. Hãy tưởng tượng ra một đoạn hội thoại đơn giản, và bắt đầu đứng trước gương để tự nói chuyện. Sau đó, hãy thực hành với các đoạn hội thoại phức tạp hơn cho tới khi bạn có thể nói chuyện một cách tự nhiên nhất. Lúc mới đầu, có vẻ bạn sẽ không quen với cách nói chuyện một mình, nhưng theo thời gian bạn sẽ bắt được nhịp và quen thuộc với phương pháp này, chắc chắn bạn sẽ bất ngờ về sự tiến bộ của bản thân.

Phát âm chuẩn và giao tiếp bằng tiếng Nhật một cách tự nhiên là một trong những yếu tố đưa bạn tới thành công trong quá trình học tiếng Nhật. Ngành phiên dịch đòi hỏi bạn luôn phải cập nhật những kiến thức và trước hết là nền tảng tiếng Nhật phải thực sự thành thạo. Do đó, bạn cần rèn luyện các kỹ năng học tiếng Nhật của mình.

 (Còn tiếp)

Một số từ khó dịch từ tiếng Anh sang tiếng Việt

Tiếng Anh là một trong những ngôn ngữ phổ biến trên thế giới, là một ngôn ngữ dễ học, dễ học đối với những ai áp dụng đúng phương pháp, còn nếu như bạn áp dụng sai cách thì sẽ gây ra nhiều khó khăn và quá trình học không đạt hiệu quả.

Không riêng gì trong lĩnh vực dịch thuật hay lĩnh vực phiên dịch, mà nói chung các ngành nghề sử dụng tiếng Anh. Trong quá trình dịch, bạn có thể gặp phải những khó khăn bởi nhiều từ rất khó dịch. 

Cùng tham khảo một số từ khó dịch sang tiếng Anh mà bạn có thể gặp phải.

1.      Ai (không dùng để hỏi mà để nói không): Those who

Ai mong đợi điều xấu nhất hầu như là người ít bị tuyệt vọng nhất.

Those who expect the worst are less likely to be disappointed.

2.      Giá mà (đi sau động từ chia ở thì quá khứ đơn giản): If only

- Giá mà tôi giàu có.

If only I were rich.

- Giá mà tôi biết tên anh ấy.

If only I knew his name.

3.      Phải chi (dùng để diễn tả ước muốn): That

- Phải chi tôi có thể gặp lại anh ấy.

That I could see him again.

4.      Nếu không thì: If not

- Tôi sẽ đi nếu anh cùng đi, nếu không thì tôi thà ở nhà còn hơn.

I will go if you are going, if not, I’d rather stay at home.

5.      Chỉ khi nào: Only if (đảo chủ ngữ ra sau động từ)

- Chỉ khi nào thầy giáo cho phép thì sinh viên mới được vào phòng.

Only if the teacher has given permission are students allowed to enter the room.

6.      Coi, xem: If, Whether (dùng trong câu nói gián tiếp)

7.      Dẫu có … hay không: whether or not

- Dẫu có yêu được cô ấy hay không thì anh ta cũng vui vẻ.

He will be happy whether or not she loves him.

8.      Có nên: whether

- Tôi không chắc có nên nghỉ việc hay là tiếp tục làm.

I am not sure whether to resign or stay on.

9.      Hóa ra: as it turned out; turn out to be sth/sb; turn out that

- Hóa ra tôi không cần đến ô.

I didn’t need my umbrella as it turned out.

- Hóa ra cô ấy là người yêu của anh trai tôi.

It turned out that she was my older brother’s girlfriend.

10. Chứ không phải: But

- Anh đã mua nhầm cái áo sơ mi rồi. Tôi cần cái màu xanh chứ không phải cái màu vàng.

You have bought the wrong shirt. It is the blue one I wanted but the red one.

11. Không ai mà không: no man but

- Không ai mà không cảm thấy tội nghiệp cho người ăn xin đó cả. There is no man but feels pity for that beggar.”

Trên đây là những từ, cụm từ mà trong quá trình dịch thuật hoặc phiên dịch các dịch thuật viên hoặc phiên dịch viên chưa có nhiều kinh nghiệm sẽ dễ mắc phải gây ảnh hưởng đến chất lượng của bản dịch sau cùng.